Kerk is missie én tegelijk het volk van God. In de menswording van Jezus heeft God zijn liefde getoond, bestemd voor alle mensen. Het is daarom zo moeilijk te begrijpen dat mensen zulke onbaatzuchtige liefde afwijzen, dat er zelfs oorlogen gevoerd worden tegen diegenen die getuigen van Gods liefde en dat velen er het leven bij laten als martelaar. Als katholieke gemeenschap hebben wij nochtans de opdracht gekregen het evangelie te verkondigen in onze eigen omgeving en daarbuiten.

Wanneer we over een missionaire Kerk spreken gaat onze gedachte wellicht nog vaak eerst naar verre landen en missionarissen. Vandaag echter zijn we er ons van bewust geworden dat ook hier missiewerk nodig is. Een eerste kennismaking met het evangelie is voor velen nodig. Paus Johannes-Paulus II lanceerde in het begin van het jaar 2000 een beweging van ’nieuwe evangelisatie’. Het komt er op aan Christus te ontdekken, onze ogen op Hem te richten en Hem ook doen ontdekken door anderen. We geloven dat Hij verrezen is maar weten ook dat het niet eenvoudig is Hem een plaats te geven in de huidige samenleving. Om van onze Kerk een missionaire Kerk te maken is het niet nodig dat we nieuwe formules uitvinden: ”neen, niet een formule zal ons redden, maar een Persoon, en de zekerheid die deze ons brengt: Ik ben met jullie!” (Mt. 28, 20) (NMI 29). Paus Franciscus legt verder uit waarover het gaat: “we mogen niet vergeten dat evangelisatie in de eerste plaats gaat om de verkondiging van het Evangelie aan hen die Jezus Christus niet kennen”, en hij gaat verder: “christenen hebben de plicht het Evangelie te verkondigen zonder iemand uit te sluiten” en nog verder: “de Kerk groeit niet door proberen te bekeren, maar ‘door aantrekking’. (EG 14).

Een missionaire Kerk is daarom een onthalende, warme Kerk, een vriendelijke en luisterende gemeenschap waarin iedereen zijn of haar verantwoordelijkheid kent en opneemt. Christenen zijn mensen die de zorgen van anderen dragen, die tijd maken voor de ander. Dan kan het Woord meegedeeld worden, dan kunnen we het geloof voorstellen, aanbieden, niet opdringen. Bernadette Soubirous zei het heel mooi tegen haar pastoor na de verschijning in de grot van Massabielle: “Ik heb de opdracht gekregen het u te zeggen, niet om het u te doen geloven”. Het is nodig dat we in alle vrijheid blijven zeggen waarover het gaat: dat geweld niet tot liefde leidt, dat enkel begrip en begeleiding een vredevolle samenleving opbouwt, dat ontwikkeling de weg is naar vrede. Een christelijke pedagogie kent geen verbanning, geen doodstraf, geen uitsluiting van mensen of groepen die van een ander geloof getuigen, integendeel, ze neemt het op voor hen die uitgesloten worden en over geen burgerrechten genieten. Om geloofsovertuigingen of geaardheden steekt men geen mensen in de gevangenis. Jammer genoeg vernemen we het tegendeel dagelijks via de media.

Het document van Vaticanum II over de missies beweert dat de missionaris geen andere interesse mag hebben dan het evangelie: “een missionaris moet in de eerste plaats een persoon van gebed zijn” luidt het (AG 25). Vandaaruit vertrekt elke evangelisatie. Heel concreet betekent dit ook dat de eucharistieviering, bron en oorsprong van het geloof, het centrum van een christen dient te zijn. We weten dat de leerlingen bijeenkwamen in het Cenakel waar Jezus de eerste eucharistie vierde en dat ze van daar vertrokken naar de mensen om te vertellen over de verrijzenis van Jezus en de komst van de Geest. Zij wisten dat de Heer bij hen was en bleef, vandaar dat ze ook de stormen konden trotseren zoals eens op het meer, zij bleven vertrouwen op zijn aanwezigheid. Dat is het wat een missionaris, ginder en hier, drijft om voort te doen en het Woord te verkondigen.

Nota, afkortingen:
NMI: Novo millennio ineunte (Aan het begin van het nieuwe millennium), apostolische brief van paus Johannes Paulus II, 6 januari 2001
EG: Evangelii gaudium (De vreugde van het evangelie), exhortatie van paus Franciscus, 24 november 2013
AG: Ad Gentes (Aan de volkeren), decreet over de missie (Vaticanum II), 7 december 1965

+ Luc Van Looy